СЛОВ’ЯНСЬКА ФЕДЕРАЦІЯ І «ВІЛЬНА СПІЛКА», АБО УКРАЇНСЬКІ ДЕБАТИ ПРО ФЕДЕРАЛІЗМ У «ДОВГОМУ ХІХ ст.»
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
Опубліковано:
черв. 8, 2017
Ключові слова:
ідеологія, федералізм, українські дебати, слов’янська федерація, «Вільна спілка-Вольный союз», анархізм
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Анотація
У статті досліджено розвиток та сприйняття федералізму українськими інтелектуалами у «довгому ХІХ ст.». Висвітлено генезу федеративних ідей у Центрально-Східній Європі під впливом Великої Французької революції та наполеонівських війн. Проаналізовано федеративні проекти масонських та декабристських організацій, що мали вирішальний вплив на українські дебати про федералізм. Розглянуто осмислення федеративних утопій у колі Кирило-Мефодіївського братства, зокрема його ідеолога М. Костомарова. Доведена теза про інтелектуальний взаємозв’язок між різними федеративними проектами українських інтелектуалів, що спиралися на однакові ідейні та політичні джерела. Окремо висвітлено федеративні погляди М. Драгоманова, який став одним із найбільш знаних речників цієї ідеї в тодішній Європі. Проект «Вільна спілка-Вольный союз» розцінюється як класична федеративна утопія, що ґрунтувалася на синтезі кількох модерних ідеологій.
Завантаження
Дані завантаження ще не доступні.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Як цитувати
Корольов, Г. (2017) «СЛОВ’ЯНСЬКА ФЕДЕРАЦІЯ І «ВІЛЬНА СПІЛКА», АБО УКРАЇНСЬКІ ДЕБАТИ ПРО ФЕДЕРАЛІЗМ У ‘ДОВГОМУ ХІХ ст.’», Проблеми всесвітньої історії, (4), с. 86–99. doi: 10.46869/2707-6776-2017-4-6.
Розділ
Статті
Посилання
Vandych P. Cina svobody. Istorija Central'no-Shidnoi' Jevropy vid Seredn'ovichchja do s'ogodennja. – K.: Krytyka, 2004. – 463 s.
Kappeler A. Centrы y elyty peryferyj v Gabsburgskoj, Rossyjskoj y Osmanskoj ymperyjah (1700-1918 gg.) // Ab Imperio. – № 2. – 2007. – S. 17-58.
Fysher K. Ystoryja novoj fylosofyy: Gotfryd Vyl'gel'm Lejbnyc: Ego zhyzn', sochynenyja y uchenye. – M.: AST, 2005. – 734 s.
Penn W. An Essay Towards the Present and Future Peace of Europe. – Washington, 1912. – 27 r.
Hazard P., May L., Grafton A. The Crisis of the European Mind, 1680-1715 / Translated by J.L. May. – New York: Review Books Classics, 2013. – 480 p.
Przybylski A. Utopie, idee i projekty Związku Narodów i wieczystego pokoju. – Warszawa: Dom Książki Polskiej, 1932. – 32 s.
Komlosy A. Imperial Cohesion, Nation-Building, and Regional Integration in Habsburg Monarchy // Nationalizing Empires / Edited by S. Berger and A. Miller. – Budapest-New York: CEU, 2015. – 700 p.
Rubach M.A. Federalystycheskye teoryy v ystoryy Rossyy // Russkaja ystorycheskaja lyteratura v klassovom osveshhenyy: Sb. st. / Pod red. M.N. Pokrovskogo. – Moskva, 1930. – T. II. – S. 3-120.
Druzhynyn N. Dekabryst Nykyta Murav'ev. – Moskva: Polytkatorzhanyn, 1933. – 403 s.
Grushevs'kyj M. Volodymyr Antonovych, osnovni idei' jogo tvorchosti i dijal'nosti // Zap. Ukr. Nauk. T-va v Kyjevi. – Kn. III. – K.: Druk. Pershoi' Kyi'v. Drukar. Spilky, 1908. – S. 5-14.
Antonovych V. Pro kozac'ki chasy. – K.: Dnipro, 1991. – 240 s.
Grushevs'kyj M. Narysy istorii' Kyi'vs'koi' zemli vid smerti Jaroslava do kincja XIV storichchja. – K.: Naukova dumka, 1991. – 560 s.
Grabski A.F. Zarys historii historiografii polskiej. – Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010. – 278 s.
Staif J. The Image of the Other in the Nineteen Century: Historical Scholarship in the Czech Lands // Creating the Other: Ethnic Conflict and Nationalism in Habsburg Central Europe / Edited by N.M. Wingfield. – N.Y., 2003. – R. 84-85.
Mann S.E. Karl Havlicek: A Slav Pragmatist // Slavonic and East European Review. – 1961. – Vol. 39. – № 93. – June. – P. 413-414.
Borodziej W., Błażej B., Górny M. Polnische Europa-Pläne des 19. und 20. Jahrhunderts // Duchhardt H., Morawiec M., Romsics I., Borodziej W. Option Europa. Deutsche, polnische und ungarische Europapläne des 19. und 20. Jahrhunderts. – Göttingen, 2005. – 1 Bde. – S. 43-134.
Grushevs'kyj M. Velyka, Mala i Bila Rus' // Ukrai'ns'kyj svit. – 1992. – № 1. – C. 16-17; № 2. – C. 20, 29-31.
Gorobec' V. Vlada ta socium Get'manatu. Doslidzhennja z politychnoi' i social'noi' istorii' rann'omodernoi' Ukrai'ny. – K.: Instytut istorii' Ukrai'ny NANU, 2009. – 271 s.
Plohij S. Kozac'kyj mif. Istorija ta nacijetvorennja v epohu imperij. – K.: Laurus, 2013. – 440 s.
Valyckyj A. Rossyja, katolychestvo y pol'skyj vopros. – Moskva: MGU, 2012. – 624 c.
Kyrylo-Mefodii'vs'ke tovarystvo: U 3 t. / Uporjad. M.I. Butkevych, I.I. Glyz', O.O. Franko. – T. 1– K., 1990. – 544 c.
Pinchuk Ju. Vybrani studii' z kostomaroznavstva. – K., 2012. – 608 c.
Jas' O. Kostomarova «Mыsly ob ystoryy Malorossyy» // Ukrai'ns'kyj istorychnyj zhurnal. – 2014. – № 6. – C. 179-181; Kostomarov N.Y. Mыsly ob ystoryy Malorossyy / Publ. i prymitky // Ukrai'ns'kyj istorychnyj zhurnal. – 2014. – № 6. – C. 182-197.
Kostomarov N.Y. Dve russkye narodnosti // Osnova. – 1861 – № 3. – C. 33-80.
Kostomarov N.Y. Ystorycheskye proyzvedenyja. Avtobyografyja. – K.: Yzdatel'stvo Kyevskogo unyversyteta, 1989. – 736 s.
Statut Kyrylo-Mefodii'vs'kogo tovarystva // Kyrylo-Mefodii'vs'ke tovarystvo: U 3 t. – K., 1990. – T. 1. – 544 s.
Nacherky konstytucii' respubliky, vylucheni u G.L. Andruz'kogo pid chas obshuku u berezni 1850 r. // Kyrylo-Mefodii'vs'ke tovarystvo: U 3 t. – K., 1990. – T. 2. – 696 s.
Jekel'chyk S. Ukrai'nofily. Svit ukrai'ns'kyh patriotiv drugoi' polovyny HIH stolittja. – K.: KIS, 2010. – 272 s.
Spysok «Knygy buttja ukrai'ns'kogo narodu» M.I. Kostomarova, shho buv vyluchenyj u M.I. Gulaka pid chas obshuku v Oleksii'vs'komu ravelini 2 kvitnja 1847 r. // Kyrylo-Mefodii'vs'ke tovarystvo: U 3 t. – K., 1990. – T. 1. – 544 s.
Kostomarov N.Y. Mysly o federatyvnomъ nachale v drevnej Rusy // Ystorycheskija monografiy y yzsledovanyja Nykolaja Kostomarova. – T. 1. – SPb, 1863. – S. 3-56.
Kostomarov N.Y. O znacheniy Velykago Novgoroda v russkoj ystoriy // Ystorycheskija monografiy y yzslѣdovanyja Nykolaja Kostomarova. – T. 1. – SPb, 1863. – S. 382.
Kostomarov N.Y. Dve russkija narodnosty // Ystorycheskija monografiy y yzsledovanyja Nykolaja Kostomarova. – T. 1. – SPb, 1863. – S. 244.
Dragomanov M.P. Dinamitno-anarchi eskaja epidemija, dans Vol'noe Slovo. – Amsterdam: Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis. – Avril, 1883.
Dragomanov M. Myhayl Aleksandrovych Bakunyn. – Kazan': Typogr. D.M. Gran, 1905. – 97 s.
Bershtajn E. Spomyny pro Myhajla Dragomanova i Sergija Podolyns'kogo // Z pochyniv ukrai'ns'kogo socijalistychnogo ruhu. Myhajlo Dragomanov j Zhenevs'kyj socijalistychnyj gurtok. – Viden', 1922. – S. 153-161.
Kruglashov A.M. Drama intelektuala: politychni idei' Myhajla Dragomanova. – Chernivci, 2000. – 487 s.
Dysput pryvat-docenta Dragomanova v zasedanyy ystoryko-fylologycheskogo fakul'teta unyversyteta Sv. Vladymyra / dekan Selyn, prof. Modestov, Byl'basov, Jarockyj, Gogockyj // Zhurnal Mynysterstva narodnogo prosveshhenyja. – 1870. – Ch. CXLVIII. – № 3 (mart). – Otd. 4. – S. 5.
Myhajlo Dragomanov: Avtozhyttjepys / Ukl. I.S. Grycenko ta in. – K., 2009. – S. 77-116.
Gromada. Ukrai'ns'ka zbirka № 1 / Vporjadkovana Myhajlom Dragomanovym. – Zheneva, 1878. – S. 568.
Dragomanov M. Malorus'kyj internacionalizm // Z pochyniv ukrai'ns'kogo socijalistychnogo ruhu. Myhajlo Dragomanov j Zhenevs'kyj socijalistychnyj gurtok / Zladyv M. Grushevs'kyj. – Viden', 1922. – 212 s.
Dragomanov M. Ystorycheskaja Pol'sha y velykorusskaja demokratyja. – Zheneva: Typografija «Rabotnyka» y «Gromada», 1881. – 520 s.
Grushevs'kyj M. Dragomanov v politychnim i nacional'nim rozvytku ukrai'nstva // Boritesja-Poborete! – 1920. – № 5. – S. 1-15.
Dragomanov M.P. Lysty na Naddniprjans'ku Ukrai'nu // Dragomanov M.P. Literaturno-publicystychni praci. U 2 t. – T. 1. – K., 1970. – S. 428-482.
Dragomanov M.P. Vol'nyj sojuz – Vil'na spilka. Opyt ukraynskoj polytyko-socyal'noj programmы: svod y objasnenyja. – Zheneva: Typografyja «Gromadы», 1884. – 109 c.
Povtorjuvannja istoriografichnyh mifiv ta poverhovogo potraktuvannja idej Dragomanova unaochnene u knyzi: B. Trencsényi, M. Janowski, M. Baar, M. Falina, M. Kopecek. A History of Modern Political Thought in East Central Europe. – Vol. I: Negotiating Modernity in the “Long Nineteenth Century”. – Oxford University Press, 2016. – 687 p.
Lysjak-Rudnyc'kyj I. Dragomanov jak politychnyj teoretyk // Lysjak-Rudnyc'kyj I. Istorychni ese. – T. 1. – K.: Osnovy, 1994. – S. 299-347.
Dragomanov M. Shvejcars'ka respublika. Druge vyd. – L'viv, 1899. – 32 s.; Dragomanov M.P. Shist'sot rokiv Shvejcars'koi' spilky (1291-1891). – L'viv, 1892. – 33 s.
Dragomanov M. Shvejcars'ka spilka. Vydannja 4-te. – K., 1907. – 30 s.
Kappeler A. Centrы y elyty peryferyj v Gabsburgskoj, Rossyjskoj y Osmanskoj ymperyjah (1700-1918 gg.) // Ab Imperio. – № 2. – 2007. – S. 17-58.
Fysher K. Ystoryja novoj fylosofyy: Gotfryd Vyl'gel'm Lejbnyc: Ego zhyzn', sochynenyja y uchenye. – M.: AST, 2005. – 734 s.
Penn W. An Essay Towards the Present and Future Peace of Europe. – Washington, 1912. – 27 r.
Hazard P., May L., Grafton A. The Crisis of the European Mind, 1680-1715 / Translated by J.L. May. – New York: Review Books Classics, 2013. – 480 p.
Przybylski A. Utopie, idee i projekty Związku Narodów i wieczystego pokoju. – Warszawa: Dom Książki Polskiej, 1932. – 32 s.
Komlosy A. Imperial Cohesion, Nation-Building, and Regional Integration in Habsburg Monarchy // Nationalizing Empires / Edited by S. Berger and A. Miller. – Budapest-New York: CEU, 2015. – 700 p.
Rubach M.A. Federalystycheskye teoryy v ystoryy Rossyy // Russkaja ystorycheskaja lyteratura v klassovom osveshhenyy: Sb. st. / Pod red. M.N. Pokrovskogo. – Moskva, 1930. – T. II. – S. 3-120.
Druzhynyn N. Dekabryst Nykyta Murav'ev. – Moskva: Polytkatorzhanyn, 1933. – 403 s.
Grushevs'kyj M. Volodymyr Antonovych, osnovni idei' jogo tvorchosti i dijal'nosti // Zap. Ukr. Nauk. T-va v Kyjevi. – Kn. III. – K.: Druk. Pershoi' Kyi'v. Drukar. Spilky, 1908. – S. 5-14.
Antonovych V. Pro kozac'ki chasy. – K.: Dnipro, 1991. – 240 s.
Grushevs'kyj M. Narysy istorii' Kyi'vs'koi' zemli vid smerti Jaroslava do kincja XIV storichchja. – K.: Naukova dumka, 1991. – 560 s.
Grabski A.F. Zarys historii historiografii polskiej. – Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010. – 278 s.
Staif J. The Image of the Other in the Nineteen Century: Historical Scholarship in the Czech Lands // Creating the Other: Ethnic Conflict and Nationalism in Habsburg Central Europe / Edited by N.M. Wingfield. – N.Y., 2003. – R. 84-85.
Mann S.E. Karl Havlicek: A Slav Pragmatist // Slavonic and East European Review. – 1961. – Vol. 39. – № 93. – June. – P. 413-414.
Borodziej W., Błażej B., Górny M. Polnische Europa-Pläne des 19. und 20. Jahrhunderts // Duchhardt H., Morawiec M., Romsics I., Borodziej W. Option Europa. Deutsche, polnische und ungarische Europapläne des 19. und 20. Jahrhunderts. – Göttingen, 2005. – 1 Bde. – S. 43-134.
Grushevs'kyj M. Velyka, Mala i Bila Rus' // Ukrai'ns'kyj svit. – 1992. – № 1. – C. 16-17; № 2. – C. 20, 29-31.
Gorobec' V. Vlada ta socium Get'manatu. Doslidzhennja z politychnoi' i social'noi' istorii' rann'omodernoi' Ukrai'ny. – K.: Instytut istorii' Ukrai'ny NANU, 2009. – 271 s.
Plohij S. Kozac'kyj mif. Istorija ta nacijetvorennja v epohu imperij. – K.: Laurus, 2013. – 440 s.
Valyckyj A. Rossyja, katolychestvo y pol'skyj vopros. – Moskva: MGU, 2012. – 624 c.
Kyrylo-Mefodii'vs'ke tovarystvo: U 3 t. / Uporjad. M.I. Butkevych, I.I. Glyz', O.O. Franko. – T. 1– K., 1990. – 544 c.
Pinchuk Ju. Vybrani studii' z kostomaroznavstva. – K., 2012. – 608 c.
Jas' O. Kostomarova «Mыsly ob ystoryy Malorossyy» // Ukrai'ns'kyj istorychnyj zhurnal. – 2014. – № 6. – C. 179-181; Kostomarov N.Y. Mыsly ob ystoryy Malorossyy / Publ. i prymitky // Ukrai'ns'kyj istorychnyj zhurnal. – 2014. – № 6. – C. 182-197.
Kostomarov N.Y. Dve russkye narodnosti // Osnova. – 1861 – № 3. – C. 33-80.
Kostomarov N.Y. Ystorycheskye proyzvedenyja. Avtobyografyja. – K.: Yzdatel'stvo Kyevskogo unyversyteta, 1989. – 736 s.
Statut Kyrylo-Mefodii'vs'kogo tovarystva // Kyrylo-Mefodii'vs'ke tovarystvo: U 3 t. – K., 1990. – T. 1. – 544 s.
Nacherky konstytucii' respubliky, vylucheni u G.L. Andruz'kogo pid chas obshuku u berezni 1850 r. // Kyrylo-Mefodii'vs'ke tovarystvo: U 3 t. – K., 1990. – T. 2. – 696 s.
Jekel'chyk S. Ukrai'nofily. Svit ukrai'ns'kyh patriotiv drugoi' polovyny HIH stolittja. – K.: KIS, 2010. – 272 s.
Spysok «Knygy buttja ukrai'ns'kogo narodu» M.I. Kostomarova, shho buv vyluchenyj u M.I. Gulaka pid chas obshuku v Oleksii'vs'komu ravelini 2 kvitnja 1847 r. // Kyrylo-Mefodii'vs'ke tovarystvo: U 3 t. – K., 1990. – T. 1. – 544 s.
Kostomarov N.Y. Mysly o federatyvnomъ nachale v drevnej Rusy // Ystorycheskija monografiy y yzsledovanyja Nykolaja Kostomarova. – T. 1. – SPb, 1863. – S. 3-56.
Kostomarov N.Y. O znacheniy Velykago Novgoroda v russkoj ystoriy // Ystorycheskija monografiy y yzslѣdovanyja Nykolaja Kostomarova. – T. 1. – SPb, 1863. – S. 382.
Kostomarov N.Y. Dve russkija narodnosty // Ystorycheskija monografiy y yzsledovanyja Nykolaja Kostomarova. – T. 1. – SPb, 1863. – S. 244.
Dragomanov M.P. Dinamitno-anarchi eskaja epidemija, dans Vol'noe Slovo. – Amsterdam: Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis. – Avril, 1883.
Dragomanov M. Myhayl Aleksandrovych Bakunyn. – Kazan': Typogr. D.M. Gran, 1905. – 97 s.
Bershtajn E. Spomyny pro Myhajla Dragomanova i Sergija Podolyns'kogo // Z pochyniv ukrai'ns'kogo socijalistychnogo ruhu. Myhajlo Dragomanov j Zhenevs'kyj socijalistychnyj gurtok. – Viden', 1922. – S. 153-161.
Kruglashov A.M. Drama intelektuala: politychni idei' Myhajla Dragomanova. – Chernivci, 2000. – 487 s.
Dysput pryvat-docenta Dragomanova v zasedanyy ystoryko-fylologycheskogo fakul'teta unyversyteta Sv. Vladymyra / dekan Selyn, prof. Modestov, Byl'basov, Jarockyj, Gogockyj // Zhurnal Mynysterstva narodnogo prosveshhenyja. – 1870. – Ch. CXLVIII. – № 3 (mart). – Otd. 4. – S. 5.
Myhajlo Dragomanov: Avtozhyttjepys / Ukl. I.S. Grycenko ta in. – K., 2009. – S. 77-116.
Gromada. Ukrai'ns'ka zbirka № 1 / Vporjadkovana Myhajlom Dragomanovym. – Zheneva, 1878. – S. 568.
Dragomanov M. Malorus'kyj internacionalizm // Z pochyniv ukrai'ns'kogo socijalistychnogo ruhu. Myhajlo Dragomanov j Zhenevs'kyj socijalistychnyj gurtok / Zladyv M. Grushevs'kyj. – Viden', 1922. – 212 s.
Dragomanov M. Ystorycheskaja Pol'sha y velykorusskaja demokratyja. – Zheneva: Typografija «Rabotnyka» y «Gromada», 1881. – 520 s.
Grushevs'kyj M. Dragomanov v politychnim i nacional'nim rozvytku ukrai'nstva // Boritesja-Poborete! – 1920. – № 5. – S. 1-15.
Dragomanov M.P. Lysty na Naddniprjans'ku Ukrai'nu // Dragomanov M.P. Literaturno-publicystychni praci. U 2 t. – T. 1. – K., 1970. – S. 428-482.
Dragomanov M.P. Vol'nyj sojuz – Vil'na spilka. Opyt ukraynskoj polytyko-socyal'noj programmы: svod y objasnenyja. – Zheneva: Typografyja «Gromadы», 1884. – 109 c.
Povtorjuvannja istoriografichnyh mifiv ta poverhovogo potraktuvannja idej Dragomanova unaochnene u knyzi: B. Trencsényi, M. Janowski, M. Baar, M. Falina, M. Kopecek. A History of Modern Political Thought in East Central Europe. – Vol. I: Negotiating Modernity in the “Long Nineteenth Century”. – Oxford University Press, 2016. – 687 p.
Lysjak-Rudnyc'kyj I. Dragomanov jak politychnyj teoretyk // Lysjak-Rudnyc'kyj I. Istorychni ese. – T. 1. – K.: Osnovy, 1994. – S. 299-347.
Dragomanov M. Shvejcars'ka respublika. Druge vyd. – L'viv, 1899. – 32 s.; Dragomanov M.P. Shist'sot rokiv Shvejcars'koi' spilky (1291-1891). – L'viv, 1892. – 33 s.
Dragomanov M. Shvejcars'ka spilka. Vydannja 4-te. – K., 1907. – 30 s.